Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Inowrocław - Niezwykła historia gwiazdy Broadway'u. To Gus Edwards z Inowrocławia [zdjęcia, wideo]

red
Piosenki Gusa Edwardsa śpiewali tacy artyści jak Frank Sinatra, Ella Fitzgerald, Judy Garland, Jackie Wilson, Ray Charles
Piosenki Gusa Edwardsa śpiewali tacy artyści jak Frank Sinatra, Ella Fitzgerald, Judy Garland, Jackie Wilson, Ray Charles Nadesłane
Gus Edwards, jedna z ikon amerykańskiej kultury początków XX wieku, urodził się w żydowskiej dzielnicy Inowrocławia. Muzycy inowrocławskiej Polifoniki wydali płytę z piosenkami skomponowanymi 120 lat temu. Wymagało to analizy nie tylko nut, ale również archiwalnych dokumentów. Właśnie ukazała się wersja EP albumu. Koncert 9 października 2022 r. Wcześniej, 26 września 2022 r., w saloniku inowrocławskiej biblioteki spotkanie poświęcone Edwardsowi.

Zobacz wideo: Smaki Kujaw i Pomorza w Kołudzie Wielkiej - Sezon 4 odcinek 31

od 16 lat

Piosenki Gusa Edwardsa śpiewali tacy artyści jak Frank Sinatra, Ella Fitzgerald, Judy Garland, Jackie Wilson, Ray Charles.

- Edwards współpracował z Gershwinem, tworzył dla największych wytwóni filmowych w Hollywood, jego utwory wykorzystywano w znanych filmach, m.in. w „Śpiewaku jazzbandu”. Komponował muzykę do arcypopularnych na Broadway'u musicali, takich jak choćby „Czarnoksiężnik z Krainy Oz”. Wraz z bratem Leo (jak się okazało – także urodzonym w Inowrocławiu) pisał przez wiele lat muzykę do nasłynniejszej na Broadway'u rewii – Ziegfeld Follies. Zasłynął jako niezwykle skuteczny łowca młodych talentów (wprowadził na scenę m.in. Eddiego Cantora, czy braci Marx – najsłynniejszych komików pierwszej połowy XX wieku). Pod koniec życia Edwardsa, w uznaniu jego zasług wytwórnia „Paramount Pictures” nakręciła pełnometrażowy film „Star Maker”, bazujący na biografii artysty. Rolę główną zagrał w nim najpopularniejszy wówczas aktor i piosenkarz – Bing Crosby (wykonujący wiele kompozycji Edwardsa). Inowrocławianin został wpisany do Songwriters Hall of Fame. Jest wymieniany obok najpopularniejszych kompozytorów żydowskiego pochodzenia, jak Bob Dylan, Irving Berlin, czy Simon & Garfunkel - opowiada Łukasz Oliwkowski z Polifoniki.

Temat inowrocławskiego pochodzenia Gusa Edwardsa po raz pierwszy podjął już dekadę temu Mirosław Amonowicz.

Teraz twórczo rozwinięto wiele kwestii (teoretycznie – Łukasz Oliwkowski, muzycznie – Dariusz Jaskrowski), znaleziono jasne dowody dotyczące miejsca urodzenia kompozytora, obudowano temat kontekstowo i co najważniejsze nagrano płytę. Do realizacji nagrań zaproszono lokalnych muzyków oraz absolwentkę Musicalu i Choreografii Akademii Muzycznej w Łodzi – Magdę Lazar (także absolwentkę III LO).

Co ukazały odnalezione dokumenty? Edwards był inowrocławskim Żydem o nazwisku Gustaw Szmerłowski (ojciec podpisywał się polskimi znakami, choć urzędnicy niemieccy z uporem zapisywali nazwisko jako Gustav Schmelowsky).

Urodził się w 1878 roku przy ul. Rzeźnickiej, w tej części Inowrocławia, którą od średniowiecza zamieszkiwała gmina żydowska. Kilka kroków od domu znajdowała się tzw. mała synagoga. Jako trzynastolatek w 1891 roku wypłynął wraz z rodziną w poszukiwaniu nowego domu (zachowały się listy pasażerów statku Spaarndam). To był bilet w jedną stronę. Dzięki niezwykłemu talentowi wspiął się na wyżyny amerykańskiej kultury. Właściwie całe rodzeństwo z sukcesem funkcjonowało potem w branży artystycznej.

Polifonika i Magda Lazar przygotowali właśnie płytę z wybranymi piosenkami Edwardsa, proponując współczesne opracowania i interpretacje.

Ponad wiek temu niektóre z tych utworów (np. „School Days”, „By the Light of the Silvery Moon”) biły absolutne rekordy popularności w Stanach, ale zamiast płyt sprzedawano wówczas książki z nutami. Na początku XX wieku nie była jeszcze rozpowszechniona technika rejestrująca dźwięk, a tym bardziej przemysł fonograficzny. Po II wojnie światowej w kulturze amerykańskiej nastąpiło nowe rozdanie i o takich postaciach jak Gus Edwards po prostu zapomniano. Krążek Polifoniki jest więc pierwszą płytą tylko z jego przebojami (można znaleźć niektóre piosenki na składankach najpopularniejszych utworów Hollywood). Spośród dużego muzycznego dorobku Edwardsa wybrano 12 piosenek, które dobrze ilustrują zarówno rozpiętość możliwości melodycznych Edwardsa jak i rozrzut tematyczny. Melodie zyskały współczesne opracowania, dodano również autorską piosenkę opowiadającą o losach postaci.

Z Inowrocławiem związani są nie tylko Polifonika i Gus Edwards, ale również wydawnictwo FARNA, które postanowiła płytę „Gus Edwards Overview” wydać.

Istotne to również o tyle, że z FARNĄ współpracuje Maciej Meller – gitarzysta jednego z najbardziej popularnych rockowych zespołów w Polsce – Riverside. Podczas amerykańskiej trasy zespołu, zainspirowany ciekawą historią Edwardsa, usłyszaną od znajomych muzyków z Polifoniki, postanowił odnaleźć jego grób na Woodlawn Cemetery w Nowym Jorku. Warto dodać, że w pobliżu nagrobku Edwardsa spoczywają tak wybitne postacie jak Miles Davies czy Duke Elington.

Premiera płyty „Gus Edwards – Overview” - w czasie koncertu Polifoniki 9 października w Teatrze Miejskim. 26 września w Saloniku Literacko-Artystycznym Biblioteki Miejskiej w Inowrocławiu zorganizowane zostanie też specjalne przedpremierowe spotkanie poświęcone odkryciu historii Gusa Edwardsa.

Już teraz w sieci (streaming, YouTube) pojawia się EP-ka z płyty „Gus Edward Overview” Polifoniki oraz klip do singla „School Days”, przygotowany przez młodzież z III LO w Inowrocławiu.

Zobaczcie i posłuchajcie:

Sporo informacji na temat niezwykłego projektu - na profilu Polifonika & Magda Lazar.

Projekt został wsparty stypendium artystycznym prezydenta Inowrocławia, a także środkami Urzędu Marszłakowskiego w Toruniu.

  • Magda Lazar – śpiew
  • Dariusz Jaskrowski – instrumenty klawiszowe
  • Tomasz Sikorski – gitara elektryczna
  • Robert Dąbrowski – gitara basowa
  • Sebastian Niemiec – saksofon
  • Łukasz Oliwkowski – perkusja
  • Produkcja nagrań – Zbigniew Florek (studio Islands)

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Inowrocław - Niezwykła historia gwiazdy Broadway'u. To Gus Edwards z Inowrocławia [zdjęcia, wideo] - Inowrocław Nasze Miasto

Wróć na inowroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto