W ten sposób sprawdzisz, czy jajko jest świeże. Czy kolor skorupki ma znaczenie?

Według danych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa - Polska jest dużym unijnym producentem jaj kurzych, a skala produkcji jaj plasuje nasz kraj na pozycji 6. producenta na rynku Unii Europejskiej z 9-procentowym udziałem w unijnej produkcji.

Trend jest wzrostowy. Według dostępnych danych GUS w 2019 r. w Polsce wyprodukowano 10,3 mld sztuk jaj, o 2 proc. więcej niż w roku 2018 oraz o 13 proc. więcej niż w roku 2016. Najwięcej ferm kur nieśnych zlokalizowanych jest na terenie województwa wielkopolskiego i mazowieckiego. Podaż jaj konsumpcyjnych z tych dwóch regionów odpowiada za blisko 60 proc. całej produkcji krajowej.

Warto przypomnieć, co oznaczają numery na jajkach, czyli oznaczenie metody chowu kur niosek

• 0 – jaja z chowu ekologicznego
• 1 – jaja z chowu na wolnym wybiegu
• 2 – jaja z chowu ściółkowego
• 3 – jaja z chowu klatkowego

Tematem świeżości jaj zajmowali się m.in. eksperci Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Zapach siarkowodoru to już niezwykle wyraźny sygnał, że jajko jest zepsute i absolutnie nie powinniśmy go jeść. Są też subtelniejsze przesłanki mówiące o nieświeżości jaj.

Prof. Ewa Łukaszewicz z Instytutu Hodowli Zwierząt na stronie uczelni radziła w ubiegłym roku, jak uniknąć przykrej niespodzianki: - Gotowane jajo po zakręceniu wiruje, a surowe nie – to wiedzą wszyscy. Ale nie każdy się domyśli, że starsze jajo po ugotowaniu wiruje mniej intensywnie, bo „zbełtana” treść jaja inaczej się przesuwa.

Możliwością sprawdzenia świeżości jaja jest włożenie go do szklanki z wodą. - Jeżeli leży płasko na dnie – komora powietrzna jest mała, co znaczy, że jest świeże, jeżeli podnosi się do góry – lepiej je ugotować na twardo lub użyć do wypieków. A co, jeśli wypływa na powierzchnię? Niekoniecznie trzeba takie jajko od razu wyrzucać, ale gotować na miękko nie polecam – tłumaczy prof. Łukaszewicz.

Jajko rozbite już na patelni albo wbite do miski również może jeszcze być poddane weryfikacji. Nieświeże jajka można rozpoznać po wyglądzie. Starsze jajko cechuje się rozlewającym się białkiem, z żółtkiem, które może być lekko spłaszczone i znajdować się bliżej krawędzi, a nie równo na środku, podpowiada ekspertka z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Data minimalnej trwałości wynosi nie więcej niż 28 dni od dnia zniesienia, wyjaśnia na swojej stronie Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie.

Dalej inspektorat tłumaczy: Data na skorupce składa się z dnia miesiąca oraz roku w takiej kolejności oraz w niekodowanej formie. W przypadku jaj wystarczy oznaczenie dnia oraz miesiąca. Datę minimalnej trwałości poprzedza sformułowanie: „Najlepiej spożyć przed”, któremu towarzyszy sama data lub odesłanie do miejsca, gdzie data minimalnej trwałości produktu jest podana np. „na pokrywie opakowania”.

Co z barwą skorupki? Powinniśmy przywiązywać do niej wagę? Pod względem świeżości jajka nie ma to żadnego znaczenia. - Jest cechą genetyczną i zależy od gatunku i rasy kury. Jedynie w przypadku masowej hodowli kur, w wyniku selekcji zaniedbano tę cechę i w tym samym stadzie bywają jaja o różnym odcieniu skorupy - tłumaczy prof. Łukaszewicz. Do barwienia przed Wielkanocą wybieramy jajka o jasnej skorupce, bo łatwiej przyjmują kolor i jest o wyrazistszy.

Jaja klasy A posiadają następujące cechy:

• skorupa i kutikula: czysta, nieuszkodzona, normalny kształt,
• komora powietrza: wysokość nieprzekraczająca 6 mm, nieruchoma; jednakże w odniesieniu do jaj, które mają być wprowadzane do obrotu jako "ekstra", wysokość nie może przekraczać 4 mm,
• żółtko: podczas prześwietlania widoczne jako cień, bez wyraźnego zarysu, lekko ruchome podczas obrotu jajem i powracające do centralnego położenia,
• białko: przejrzyste, przezroczyste,
• zarodek: rozwinięcie niewidoczne,
• ciała i zapachy obce: niedopuszczalne,
• nie mogą być myte ani czyszczone,
• nie mogą być poddawane utrwaleniu ani chłodzeniu.

Jaja, które nie posiadają cech jakościowych, określonych dla jaj klasy A są klasyfikowane jako jaja klasy B. Są przeznaczone wyłącznie do celów przemysłu spożywczego i niespożywczego.

Źrodła: KOWR, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, IJHARS