Świta jutrzenka wolności. Już tylko dni i godziny…

W tych dniach w mieście debatowano i pertraktowano, dochodziło do rozruchów, władze ogłaszały zarządzenia, zawierano i zrywano porozumienia. „Dziennik Kujawski”, jak widać z poniższych fragmentów publikacji drukowanych między 2 a 4 stycznia 1919 r., z trudem nadążał z opisywaniem wydarzeń:

…na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Robotniczej ks. Wilkans referował o rozmowach, jakie odbyły się pomiędzy komendantem 140. pułku majorem von Grollmannem a dr. Krzymińskim, dr. Wachowiakiem, ks. Wilkansem i med. Radwańskim. Panowie ci udali się do komendanta pułku z zapytaniem, czy prawdziwa jest pogłoska o planowanym wyruszeniu tutejszej załogi przeciwko Polakom do Poznania.

Delegaci nie zostawili komendantowi żadnej wątpliwości co do tego, że taki krok wywołałby rozgoryczenie w całym społeczeństwie, i że w razie wymarszu wojska tutejsze władze polskie nie mogą przyjąć żadnej odpowiedzialności za spokój ludności inowrocławskiej. W odpowiedzi na pytania, komendant w dłuższym wywodzie przyrzekł nie wysyłać wojska do Poznania.

Wyniki konferencji z panem majorem von Grollmannem są w szczegółach takie: 1. Nigdzie w mieście nie poustawiano karabinów maszynowych. Pogłoski takie są bezpodstawne. 2. Utrzymanie porządku jest rzeczą policji i straży obywatelskiej. Wojsko ma wkraczać tylko w razie potrzeby przy rabunkach itp. i na wyraźne życzenie wydziału wykonawczego. 3. Patrolki wojskowe rewidujące żołnierzy będą w przyszłości czynne w towarzystwie członków straży obywatelskiej. 4. Rewizje domowe odbywać się będą w przyszłości tylko przez urzędników policyjnych po cywilnemu. 5. Pogłoskę jakoby rozdano broń nazwał pan major jako bezpodstawną. Przyrzekł, że dla uspokojenia ludności zarządzi zbadanie tej sprawy. Rada postanowiła do dyspozycji policji miejscowej dać patrol z 30 żołnierzy,
aby zapobiec burdom i grabieżom, jakie zwłaszcza w nocy zdarzają się w naszym mieście ostatnio dość często.

1. Sekretariat Powiatowej Rady Ludowej w Inowrocławiu znajduje się przy ulicy Toruńskiej nr 26 na I piętrze, numer telefonu 269. Do biura należy zwracać się we wszystkich sprawach. Szczególnie prosimy donosić o stanie organizacji lokalnych, o ewentualnych nadużyciach władz itp.

2. Komunikat Zarządu Policji, podpisał burmistrz dr Friedrich Arter: W porozumieniu z dyrekcją kolei żelaznej zwracamy uwagę na to, że policyjne legitymacje do podróży koleją żelazną nie są potrzebne w kilku przypadkach, m.in. śmierci lub ciężkiej choroby członków bliskiej rodziny, przy podróży na mocy zapozwów lub zarządzeń władz.

3. Kierownictwo redakcji „Dziennika Kujawskiego” po panu Adamie Poszwińskim, który został komisarzem Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, objął pan Apoloniusz Basiński, dotąd współpracownik „Kuriera Poznańskiego”.

4. Bezpodstawne są jakobym wczoraj wieczorem miał strzelać z mego domu, gdyż o godzinie 8 leżałem już w łóżku, co też świadkowie udowodnić mogą. Poza tym nie posiadam w ogóle jakiejkolwiek broni. Georg Kaczinski, ulica Kasztelańska 19.

5. Nie padły z mego domu żadne strzały wczoraj wieczorem. Jestem zapewne w Inowrocławiu dosyć dobrze znany i lojalny, ażeby wobec mnie podobne pomówienie podnosić. Zarazem nadmieniam, że mój pasierb nie wstąpił dobrowolnie do wojska za zapłatą, lecz był zmuszony dalszą wojskowość odsłużyć. S. Stein, Fryderykowska 12.

Rozpoczęty przed kilkoma dniami rok 1919 przyszedł do nas z większym niż kiedykolwiek napięciem. Oczekujemy, co on nam przyniesie. Czy spełnią się wszystkie nadzieje? Czy już koniec naszych ciężkich trudów serdecznych? Wszystko w ręku Boga! Prognoza pogody na sobotę, czwarty dzień stycznia 1919 r.: będzie pochmurno, wiatry, dżdżysto i mroźniej…